Controle door de Belastingdienst
- Leestijd: 3 min
- 13/08/2025
- Ruben van de Vossenberg
Inhoudsopgave

Als ondernemer weet je dat de Belastingdienst op enig moment kan langskomen voor een controle. Dit is een wettelijke taak die zij namens de overheid uitvoeren. Hoewel de kans relatief klein is, is het verstandig om te weten hoe je geselecteerd kunt worden, hoe zo’n controle verloopt en wat je beter wel of niet kunt doen. In dit artikel leggen wij dit uit.
Soorten controles Belastingdienst
De Belastingdienst kent verschillende vormen van controle:
Controle op afstand
Bedrijfsbezoek
Waarneming ter plaatse
Onaangekondigd bezoek
- Boekenonderzoek
Controle op afstand
Bij een controle op afstand komt de Belastingdienst niet fysiek langs. Deze controles vinden vaak volledig geautomatiseerd plaats, op basis van informatie uit interne systemen en van andere instanties. Met behulp van data-analyses worden verbanden gelegd en mogelijke afwijkingen opgespoord.
Triggers voor zo’n controle kunnen bijvoorbeeld zijn:
Een lage winst of verlies in de aangifte inkomstenbelasting terwijl het saldo van de zakelijke rekening stijgt.
Meerdere keren btw terugvragen zonder omzet op te geven.
De precieze werkwijze wordt niet openbaar gemaakt om fraude te voorkomen.
Bedrijfsbezoek van de belastinginspecteur
Bij een bedrijfsbezoek komt een inspecteur langs om informatie te verzamelen over jouw onderneming, de bedrijfsvoering en de administratie. Vaak gaat dit samen met het controleren van specifieke aangiften.
Zo’n bezoek wordt altijd aangekondigd, meestal eerst telefonisch en daarna schriftelijk. In de brief staat onder andere:
De locatie van de controle (bedrijfslocatie of kantoor van de adviseur).
De datum en tijd van het bezoek.
De focus van de controle (bijvoorbeeld inkomstenbelasting, btw of loonheffingen, plus de periode).
Eventuele documenten die vooraf moeten worden aangeleverd, zoals een auditfile.
Waarneming ter plaatse
Een waarneming ter plaatse geeft de Belastingdienst inzicht in de dagelijkse gang van zaken. Er kan naar verschillende onderdelen van de onderneming worden gekeken.
Soms wordt deze waarneming vooraf aangekondigd, maar vaak niet. Degene die op dat moment aanwezig is, moet medewerking verlenen.
Onaangekondigd bezoek
Het komt niet vaak voor maar de Belastingdienst heeft de mogelijkheid om een zogenaamd verrassingsbezoek te doen. Hierbij komt een inspecteur gedurende bedrijfsuren onaangekondigd langs. Mocht dit gebeuren raden we aan van te voren altijd om de legitimatie van de inspecteur te vragen. Inspecteurs die bevoegd zijn volgens hun mandaat om dergelijke bezoeken te doen, zullen een aparte legitimatie ontvangen voor dit specifieke doeleinde. Maar vraag ook gerust naar de reden van het bezoek.
Boekenonderzoek
Een boekenonderzoek is een uitgebreide controle op de juistheid en volledigheid van jouw aangiften en administratie. Dit gaat meestal samen met een bedrijfsbezoek en wordt op vergelijkbare wijze aangekondigd. Een inspecteur mag niet buiten het vooraf aangekondigde onderzoeksterrein treden.
Belangrijk om te onthouden: wie iets stelt, moet het ook bewijzen. Als jij kosten hebt afgetrokken, moet je kunnen aantonen dat ze zakelijk zijn. Bij twijfel over jouw omzet moet de Belastingdienst dit aannemelijk maken. Als de administratie ernstige gebreken vertoont, kan de bewijslast worden omgekeerd en moet jij aantonen dat jouw gegevens juist én volledig zijn.
Wil je vandaag starten?
Rechten en plichten bij controles
Jouw rechten
Je mag je laten bijstaan door een adviseur.
Recht op uitleg als van de aangifte wordt afgeweken.
Recht op bezwaar en beroep na een beslissing.
Recht op geheimhouding van jouw fiscale gegevens.
Een inspecteur mag alleen zoeken naar informatie die zichtbaar is of is opgevraagd.
Jouw plichten
Toegang verlenen tot de onderneming.
Relevante informatie delen die nodig is voor de controle.
Inzage geven in de administratie; kopieën mogen worden gemaakt.
Op verzoek inzage geven in bankrekeningen.
Voldoen aan de wettelijke administratie- en bewaarplicht.
Een goede voorbereiding voorkomt problemen
Een belastingcontrole hoeft geen stressvolle gebeurtenis te zijn, zolang je administratie op orde is en je weet wat er van je verwacht wordt. Zorg voor een duidelijke, volledige en actuele administratie, en bewaar alle bewijsstukken zorgvuldig. Wij kunnen je hierbij helpen. Mocht je graag je boekhouding willen uitbesteden, neem dan contact met ons op.
Wil je vandaag advies?
- In 99% van de gevallen leidt ons advies tot aanzienlijk belastingvoordeel.
- Transparant over onze kosten en werkwijze.
- Snel en makkelijk geregeld. Je levert de gevraagde documenten aan, wij doen de rest!

In dit artikel vertellen we alles over de aangescherpte regels rondom schijnzelfstandigheid bij ZZP’ers die per 1 januari 2025 zijn ingegaan.

Als kleine ondernemer in Nederland zijn er meerdere belastingvoordelen waar je slim gebruik van kunt maken. In dit artikel lees je er meer over.

Een controle door de Belastingdienst kan voorkomen. Dit hoeft geen stressvolle gebeurtenis te zijn. In dit artikel leggen wij uit hoe een controle verloopt en wat je rechten en plichten zijn.