Schijnzelfstandigheid bij ZZP’ers
- Leestijd: 3 min
- 13/08/2025
- Ruben van de Vossenberg
Inhoudsopgave
Zoals al langere tijd bekend zijn de regels per 1 januari 2025 (Wet DBA) aangescherpt met als doel het aanpakken van de schijnzelfstandigheid. Er was veel onduidelijkheid over wat nou precies kwalificeerde als schijnzelfstandigheid, hoe dit wordt aangepakt door de Belastingdienst, wat de gevolgen zijn voor ondernemers maar ook hoe je jezelf ertegen kan beschermen. Deze onduidelijkheden zullen in onderstaande blog worden opgehelderd.
Wat is schijnzelfstandigheid?
Er is sprake van schijnzelfstandigheid wanneer er tussen een opdrachtnemer en een opdrachtgever een overeenkomst aangaan met de opdrachtnemer als zelfstandige. Echter in de praktijk heeft deze overeenkomst de uitvoering van iemand in loondienst.
Aanscherping handhaving schijnzelfstandigheid
Zoals hierboven aangegeven geldt er vanaf dit jaar een aanscherping van de regels met betrekking tot de schijnzelfstandigheid. Maar wat betekent dit nou echt?
Er is al enige tijd bekend dat schijnzelfstandigheid zoveel mogelijk tegen moet worden gegaan. Dit om de partijen te beschermen, uitbuiting te voorkomen en meer zekerheid te bieden op de arbeidsmarkt. Echter is hier een hele tijd weinig aan gedaan vanuit de Belastingdienst. Dit vanwege het geldende handhavingsmemorandum. Ja er waren modelovereenkomsten beschikbaar die schijnzelfstandigheid konden voorkomen. Maar ook die waren niet zaligmakend en veel meer werd er ook niet gedaan. Zo dus ook geen handhaving.
Dit zijn ook meteen de 2 punten waar je de grootste veranderingen in gaat zien. Zo worden er geen modelovereenkomsten meer aangeboden vanuit de Belastingdienst uit. Plus er zal daadwerkelijk op worden gehandhaafd.
Dit handhaven gaat niet van de ene op de andere dag. De capaciteit van de Belastingdienst is niet veranderd. Er zullen dan ook niet ineens meer controles plaats gaan vinden dan er eerder plaatsvonden. Echter bij een controle kan de controlerend ambtenaar ook stilstaan bij de schijnzelfstandigheid. Hiervoor is het geldende handhavingsmemorandum met betrekking tot de schijnzelfstandigheid afgeschaft. Er kan vanaf dit jaar dus een volledige handhaving plaatsvinden op de schijnzelfstandigheid. Dit betekent dus dat bedrijven en organisaties die mensen als zzp’er inhuren voor werk dat zij niet zelfstandig uitvoeren, weer boetes en naheffingen kunnen krijgen.
Gedurende een periode van 1 jaar, oftewel gedurende 2025, geldt er een overgangsperiode. Gedurende deze periode worden er aan werkgevers en werkende geen vergrijpboetes opgelegd als zij kunnen aantonen dat er stappen zijn/worden gezet tegen de schijnzelfstandigheid.
Wil je vandaag starten?
In de praktijk
In de praktijk betekent het volledig handhaven dat de Belastingdienst bij controles dus naheffingen en boetes mag opleggen als er sprake is van schijnzelfstandigheid. Hierbij kan een ambtenaar tot maximaal 5 jaar terug naheffingen opleggen. Let wel, de Belastingdienst kan alleen met terugwerkende kracht corrigeren tot 1 januari. Toen is het handhavings-memorandum namelijk opgeheven.
Hoe bescherm je jezelf hiertegen?
Zowel voor de ZZP’er als de opdrachtgever is het van belang om te weten hoe je een dergelijke schijnconstructie kan voorkomen. Veelal wordt dit gedaan door creatieve structuren of tussenpersonen. Maar dit biedt niet altijd uitkomst.
De Belastingdienst toets op 9 punten of er sprake is van schijnzelfstandigheid. Deze zijn als volgt:
- Gezagsverhouding
Als er sprake is van een gezagsverhouding, oftewel aansturen en/of leiding, kan er sprake zijn van schijnzelfstandigheid.
- Hoe doe jij je werk?
Ben jij zelf de baas over op welke manier jij je werk doet en is voornamelijk het resultaat van belang? Of liggen er bijvoorbeeld stap voor stap instructies.
- Meerdere opdrachtgevers
Dit is een bekendere. Al enkele jaren geldt het principe van 3 of meer klanten. Meerdere opdrachtgevers is immer een pré voor zelfstandigheid.
- Ondernemersrisico
Wat zijn je risico’s? Heb je een vast inkomen, moet je bedrijfsinvesteringen doen, ben je zelf verantwoordelijk voor je fouten en verliezen. Dit zijn duidelijkere pijlers voor zelfstandigheid.
- Investeringen
Investeer jij in jouw bedrijf? Denk hierbij aan materiële activa, maar ook aan het hebben van een website en bedrijfsgerichte communicatiemiddelen (mail, nummer, sociale media, reclame).
- Promotie en acquisitie
Het werd hierboven al genoemd, maar het actief en aantoonbaar vinden van nieuwe opdrachten is een belangrijke taak van een zelfstandige.
- Werktijden en locatie
Bepaal jij niet alleen hoe jij je werk doet, maar ook waar en wanneer. Heb jij de vrijheid of bepaald de opdrachtgever dat.
- Resultaat
Is er sprake van een resultaat of inzet verplichting. Oftewel word je betaald voor hetgeen je oplevert of de gemaakte uren die erbij kwamen kijken.
- Afspraken
Wat zijn de vastgelegde afspraken. Duidelijke afspraken zijn niet alleen belangrijk tussen opdrachtgever en opdrachtnemer. Maar ook met de Belastingdienst kan het vastleggen helpen met het voorkomen van veel misverstanden.
De 9 punten dienen allen beoordeeld te worden. Geen is doorslaggevender dan een ander. Daarnaast is er ook geen goed of fout antwoord binnen de diverse punten.
Tijdens een controle zal een ambtenaar ze alle 9 moeten toetsen en op basis daarvan een oordeel moeten vellen. De uitkomst hiervan is ook sterk afhankelijk van de branche en expertise.
Mocht je hier graag meer duidelijkheid willen over je eigen situatie dan gaat een van onze adviseurs graag het gesprek met je aan. Neem daarvoor contact met ons op.
Wil je vandaag advies?
- In 99% van de gevallen leidt ons advies tot aanzienlijk belastingvoordeel.
- Transparant over onze kosten en werkwijze.
- Snel en makkelijk geregeld. Je levert de gevraagde documenten aan, wij doen de rest!
In dit artikel vertellen we alles over de aangescherpte regels rondom schijnzelfstandigheid bij ZZP’ers die per 1 januari 2025 zijn ingegaan.
Als kleine ondernemer in Nederland zijn er meerdere belastingvoordelen waar je slim gebruik van kunt maken. In dit artikel lees je er meer over.
Een controle door de Belastingdienst kan voorkomen. Dit hoeft geen stressvolle gebeurtenis te zijn. In dit artikel leggen wij uit hoe een controle verloopt en wat je rechten en plichten zijn.
